Geldproblemen kunnen je relatie nekken en je kunt financieel in de problemen komen dóór je relatie.
“Helaas komen mensen geregeld naar me toe als het eigenlijk al te laat is”, vertelt financieel planner Hanneke Wolf-Rierink. “Stap je in een relatie, of krijg je kinderen, dan zit je samen op een roze wolk. Maar als je financiële zaken niet samen bespreekt, niet overlegt en zaken niet vastlegt, liggen gevaren op de loer.”
“Wees in een relatie romantisch, maar ook realistisch”, zegt Wolff-Rierink, die afgelopen jaar werd verkozen tot Financieel Planner van 2018. “De werkelijkheid is dat vier op de tien relaties strandt volgens de cijfers van het Sociaal-Cultureel Planbureau.”
Wolff-Rierink stelt dat je wel degelijk dingen kunt doen om problemen te voorkomen. De financieel planner van het jaar 2018 heeft vier algemene tips:
- “Het begint met de mindset. Zorg dat je beiden je eigen boontjes kan doppen. Wees financieel zelfstandig. De overheid trekt zich terug en de kans dat je relatie het niet redt, is dus redelijk groot.”
- “Houd overzicht. Zorg dat je weet hoe je ervoor staat, je uitgaven, inkomsten, bezittingen en schulden. Bekijk ook je pensioen en verzekeringsoverzichten frequent.”
- “Maak afspraken, evalueer ze en stel ze eventueel bij als er veranderingen zijn.”
- “Een financieel plan maken is belangrijk. Het lijkt misschien of ik als gecertificeerd financieel planner preek voor eigen parochie. Maar je kan ontzettend veel zelf. Kijk eens naar de online tools van bijvoorbeeld het Nibud, die goede voorlichting geeft. Of ga naar Wijzer in Geldzaken. Hoe dan ook, verdiep je in je financiën, je kan heel veel al zelf.”
Hieronder volgt een overzicht van 7 problemen die Wolff-Rierink vaak tegenkomt, en die je wellicht kunt voorkomen als je bovenstaand tips in acht neemt:
1. De relatie strandt en één van de partners heeft nauwelijks eigen inkomen
Als het misgaat in je relatie en je gaat alleen verder, dan is het wel zo prettig als je zelfstandig in je inkomen kunt voorzien.
Om op eigen benen te kunnen staan, zou je ten minste 70 procent van het minimumloon moeten verdienen, vindt het Sociaal Cultureel Planbureau. Het SCP noemt in een recent rapport een maandinkomen van 1.000 euro als ondergrens. Zo’n bedrag heb je minimaal nodig om van te kunnen leven als je er alleen voor komt te staan.
“Vooral vrouwen hebben nog te winnen in financiële zelfstandigheid”, zegt Wolff-Rierink. “Slechts zes op de tien Nederlandse vrouwen verdient inderdaad minstens dat minimumbedrag van het SCP.”
Alimentatie kan een tijdje iets opvangen, maar eigenlijk zou je willen dat je allebei op eigen benen kan staan, vindt Wolff-Rierink. Hou daarom als partners allebei de toegang tot de arbeidsmarkt open.
2. De één is zzp'er en de ander werknemer: ongelijkheid in pensioenopbouw
Stel, in een huwelijk werkt de één als zzp'er, terwijl de ander in loondienst is met een pensioenregeling van de werkgever. Mocht je uit elkaar gaan, dan is gebruikelijk dat je opgebouwde pensioenrechten met elkaar deelt als gehuwden of geregistreerd partners.
"Als de zzp'er niets heeft geregeld voor zijn of haar pensioen, is er bij een scheiding van die kant geen pensioen om te delen". aldus Wolff-Rierink. Dat zou de partner die in loondienst werkt en wél pensioen heeft opgebouwd, kunnen benadelen. Want de zzp'er heeft mogelijk na de scheiding wel recht op een deel van het pensioen van de partner in loondienst.
3. Arbeidsongeschiktheid of overlijden van één van de partners
Mensen denken onvoldoende na over vervelende scenario’s. Zeker als je zelfstandig ondernemer bent, kan ziekte of arbeidsongeschiktheid een groot probleem worden. Nog erger is het natuurlijk als je partner wegvalt.
Wolff-Rierink: "Je kan misschien niet alles driedubbel verzekeren. Maar overlijdensrisico’s afdekken is toch wel handig." Arbeidsongeschiktheidsrisico’s kun je opvangen met eigen reserves, verzekeringen of een klein initiatief, zoals een broodfonds.
4. Je partner overlijdt en diens vermogen gaat naar zijn of haar familie
Als je samenwoont en je legt niets vast, dan is de eigen familie erfgenaam. Al woonde je jaren samen en deelde je alles, dan nog heeft de familie recht op vermogen als één van de partners overlijdt.
"Een testament of een afspraak over het gezamenlijke huis in je samenlevingscontract kan zorgen dat dat probleem zich niet voordoet", zegt Wolff-Rierink.
5. Je ‘familievermogen’ is deels weg na een scheiding
“Families willen graag dat het vermogen in de eigen familie blijft”, weet de financieel planner.
Via testamenten kunnen ouders bepalen dat een nalatenschap uitsluitend voor eigen zoon of dochter is en niet in het gezinsvermogen verdwijnt. Zelfs als een echtpaar in gemeenschap van goederen is gehuwd. Voor huwelijken gesloten vanaf 2018 geldt dit op basis van het nieuwe huwelijksvermogensrecht wettelijk al zo.
Maar als je een deel van ‘jouw’ erfenis gebruikt voor extra aflossing op de hypotheek, dan ‘vermengt het vermogen’. Dat moet je later wel goed kunnen aantonen. Kan je dat niet, dan kan het ook zijn opgegaan aan boodschappen en ben je het familievermogen kwijt. Knap vervelend wanneer je later gaat scheiden.
6. Achterstallig onderhoud in financiën
Er zijn stellen die afspreken dat ze niet in gemeenschap van goederen leven. Dat is fijn, als je wil dat je eigen vermogen van jou blijft. Gebruikelijk is dat je dan jaarlijks checkt wat door wie is ingebracht en hoeveel ieder inbrengt voor de gezamenlijke huishouding. Daar kun je afspraken over maken.
"Maar wanneer je niet jaarlijks daadwerkelijk berekent wie teveel of te weinig inbracht, vervalt uiteindelijk het recht op verrekening als het huwelijk eindigt", signaleert Wolff-Rierink. Als je dat niet jaarlijks vastlegt, kun je daar mogelijk later geen beroep meer op doen. Het is niet meer duidelijk wat van wie is.
7. Overzicht ontbreekt, schulden groeien ongezien
“Mijn pinpas doet het altijd, ik heb nooit geldproblemen”, zei een scholier tegen Wolff-Rierink toen ze een keer een gastles op een basisschool gaf. Ze kon er wel om lachen, maar merkt dat geld ook voor volwassenen steeds minder tastbaar wordt.
Als je niet weet wat er binnenkomt en hoeveel je uitgeeft, kan het rap mis gaan. Geldproblemen zijn slecht voor je nachtrust en meestal ook niet goed voor je relatie.